Đưa ra nhận định về điều 88 trong vụ án tiến sĩ Cù Huy Hà Vũ “tuyên truyền chống phá nhà nước Xă hội Chủ nghĩa”, tiến sĩ Cù Huy Chử cho rằng, vụ án này là một tấm bi hài kịch, tức là đối thoại với những người không cần đối thoại...
Do đâu mà tiến sĩ Cù Huy Chử đă nhận định như vậy trong cuộc trả lời phỏng vấn với Việt Hùng của Ban Việt ngữ, Đài Á Châu Tự Do.
Cũng xin nói thêm về Tiến sĩ Cù Huy Chử. Tiến sĩ Cù Huy Chử từng là cán bộ cao cấp Ban Tuyên huấn Trung ương đảng Cộng sản Việt Nam, nguyên Trưởng khoa Lư luận Văn hóa và Phát triển - Phân viện II, Học viện chính trị - Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh. Mời quư vị theo dơi.
Việt Hùng: Thưa Tiến sĩ Cù Huy Chử, cá nhân ông, vừa là chú ruột của Tiến sĩ Cù Huy Hà Vũ, vừa là người được cháu ông chính thức mời trong vai tṛ bào chữa trong phiên ṭa tới đây. Cho đến nay các cấp chính quyền đă cấp giấy phép cho ông với tư cách bào chữa trong vụ án này hay chưa?
TS Cù Huy Chử: Tôi có nhận được giấy của anh Cù Huy Hà Vũ mời tôi làm người bào chữa cho anh ấy, nhưng từ khi anh Vũ gửi và người ta chuyển sang Ṭa án Hà Nội, cho tới nay (12-02-2011) Ṭa án Hà Nội không hề có trả lời ǵ đối với tôi cả. Tôi chưa nhận được trả lời ǵ hết.
Việt Hùng: Nhưng mà hoặc là chưa, hoặc là có, hoặc là không có giấy phép chính thức bào chữa cho cháu ông trong phiên Ṭa tới đây, cá nhân ông, ông có tham dự phiên Ṭa này hay không?
TS Cù Huy Chử: Điều này tôi xin trả lời với ông là chưa chắc tôi đă tham dự được, lư do v́ hiện nay tôi bị ung thư, đi lại rất khó khăn. Bây giờ tôi đi trong nhà cũng đă khó khăn rồi, cho nên đi ra ngoài tôi chỉ đi được vài chục thước thôi chứ đi xa th́ tôi không đi được… thành thử không tham gia được là v́ sức khỏe thôi chứ không v́ lư do nào khác.
Đối thoại với những người không cần đối thoại
Việt Hùng: Thưa Tiến sĩ Cù Huy Chử, bằng sự trải nghiệm và thực tế trong thời gian ông c̣n là cán bộ cao cấp của Ban Tuyên huấn cũng như trường đảng Nguyễn Ái Quốc th́ ông nh́n bản luận tội, buộc cháu ông (Cù Huy Hà Vũ) vào Điều 88 tuyên truyền chống phá nhà nước Xă hội Chủ nghĩa như thế nào?
TS Cù Huy Chử: Về điều này tôi xin trả lời, buộc tội như vậy là quyền của những người bắt anh Hà Vũ, c̣n anh Vũ có tội hay không th́ c̣n phải chờ xét xử và phải có sự tranh tụng giữa anh Vũ và các luật sư về vụ án đó. C̣n bây giờ đứng về phía nhà nước người ta có quyền hành th́ người ta có quyền buộc tội, th́ cái đó là quyền của họ…
Việt Hùng: Ông nói là quyền của họ, nhưng mà ông theo dơi vụ án này và ông đọc bản luận tội của bên Viện Kiểm sát th́ ông đánh giá như thế nào?
TS Cù Huy Chử: Tôi đánh giá về điều này đứng về cơ sở pháp lư là chưa có sức thuyết phục. Khái niệm nhà nước là không đồng nhất với khái niệm của những cá nhân đang điều hành nhà nước. Một bên nhà nước do pháp định tức là do Hiến pháp quy định. Nhà nước là ai? Chứ c̣n người đứng ra điều hành nhà nước th́ không thể đồng nhất với nhà nước là một được.
Tôi lấy ví dụ, vừa rồi cơ quan điều tra công bố tội của anh Vũ, đồng thời tới đây Ṭa án xử anh Vũ th́ hay nhân danh nước Cộng ḥa Xă hội Chủ nghĩa Việt Nam, nhưng mà tôi xin thưa rằng Ṭa án không đủ tư cách nhân danh nhà nước Cộng ḥa Xă hội Chủ nghĩa Việt Nam để buộc tội một cá nhân nào chống nhà nước. Bởi v́ đại diện cho nhà nước không thể là Ṭa án được. Đại diện cho nhà nước chỉ có hai người đại diện thôi, một là ông Chủ tịch nước, hai là ông Chủ tịch Quốc Hội. Tôi hiểu là như vậy cho nên vấn đề này cần được tranh tụng.
Trong lời buộc tội có nói chống phá nhà nước Cộng ḥa Xă hội Chủ nghĩa Việt Nam th́ người tố cáo tôi không thấy. Tôi đọc trong bản tố cáo của công an th́ tôi không thấy người đại diện nhà nước tố cáo. Bởi v́ người đại diện cho nhà nước tố cáo là ai? Là như tôi nói là Chủ tịch nước và Chủ tịch Quốc Hội.
Nhưng mà anh Vũ có được đối thoại bao giờ đâu? Kiện Thủ tướng mấy năm có thấy trả lời đâu? Công khai góp ư kiến cho các cơ quan cũng đâu có trả lời đâu?
» TS Cù Huy Chử
Tôi biết lúc anh Vũ chưa bị bắt đă có lần Viện Kiếm sát Tối cao đă mời anh Vũ lên để giải thích việc anh Vũ kiện Thủ tướng (Nguyễn Tấn Dũng). Sau đó anh Vũ có đề nghị nếu thấy việc làm của tôi phạm pháp th́ đề nghị Chủ tịch Quốc hội ra quyết định đó, nhưng cho đến khi anh Vũ bị bắt th́ Chủ tịch Quốc hội cũng không hề lên tiếng. Tóm lại nói một cách cho hài hước, anh Vũ ở trong một tấm bi hài kịch tức là đối thoại với những người không cần đối thoại.
Anh ấy phát biểu những điều ǵ, nếu tôi là người cầm quyền th́ tôi sẽ giải quyết bằng cách mời anh ấy lên để đối thoại. Rồi sau khi đối thoại xong mà anh ấy vẫn c̣n tiếp tục có hành động chống phá th́ khi đó bắt. Nhưng mà anh Vũ có được đối thoại bao giờ đâu? Kiện Thủ tướng mấy năm có thấy trả lời đâu? Công khai góp ư kiến cho các cơ quan cũng đâu có trả lời đâu? Hay việc anh Cù Huy Hà Vũ có ư kiến về ông (tướng an ninh) Vũ Hải Triều th́ có thấy trả lời đâu? Không có một cơ quan nhà nước nào trả lời với anh Cù Huy Hà Vũ cả.
Ông biết rằng, thông thường với tư cách là con người khác với loài động vật ở chỗ là con người có ngôn ngữ, có ư thức và có ngôn ngữ, cho nên khi ư thức và ngôn ngữ được phát ngôn ra th́ đứng về quyền con người b́nh thường là cần thiết có sự đối thoại ngược lại. Tức là người phát những thông tin th́ đồng thời họ cũng có quyền lợi và nguyện vọng cần được đối thoại ngược trở lại, cần được thông tin trở lại…
Ngay trong gia đ́nh khi cha mẹ mắng con cái th́ cha mẹ cũng cần nghe con cái trả lời ḿnh như thế nào? Thế th́ ở đây, ngược lại, khi đứa con nói mà cha mẹ không trả lời mà chỉ dùng roi để đánh đập nó th́ sự khó chịu cũng vậy thôi. Đó là lẽ b́nh thường của cuộc sống con người anh ạ.
Nói ra những điều mà người khác không nói ra
Việt Hùng: Vâng, chúng tôi xin đặt một câu hỏi và cũng phải xin phép và xin lỗi ông trước. Như ông vừa tŕnh bày, người bị khởi tố trong vụ án này, người hiện đang bị buộc tội là cháu ruột của ông. Bây giờ chúng tôi đặt một câu hỏi, nếu như trong trường hợp mà người đó là người ngoài th́ ông có bảo lưu ư kiến mà ông vừa tŕnh bày hay không thưa ông?
TS Cù Huy Chử: Tôi xin thưa với ông như thế này. Ông quên tôi là một trí thức sao? Ông có hiểu ư tôi nói không? Tôi là một trí thức, mà v́ vậy tôi trả lời ở đây không phải v́ tôi là chú ruột của anh Cù Huy Hà Vũ. Tôi là một trí thức, tôi có nhận thức của tôi chứ! Và để biện hộ cho ư kiến này th́ tôi mời ông đọc ở trên mạng Blog của ông Nguyễn Trọng Tạo có bài của Thiếu tướng Nguyễn Trọng Vĩnh trả lời.
Ông Nguyễn Trọng Vĩnh trả lời ông ấy nói, rất nhiều người nghĩ như Vũ nhưng chỉ có điều khác là Vũ nói ra mà người khác không nói ra. Tất cả những điều Vũ nói rất nhiều người nghĩ. Điều đó để có thể nói một ông Tướng như ông Nguyễn Trọng Vĩnh năm nay 95 tuổi, tức là dày dặn kinh nghiệm hơn tôi rất nhiều, ông Nguyễn Trọng Vĩnh cũng trả lời như thế cơ mà.
Việt Hùng: Thưa ông, từ trước đến nay trong các bản cáo trạng khi buộc tội những người bất đồng chính kiến ở Việt Nam, các nhà lănh đạo ít khi đề cập và nhắc cụ thể tới những cơ quan truyền thông quốc tế, nhưng trong bản cáo trạng với cháu ông, Viện Kiểm sát đă nêu đích danh Đài Á Châu Tự Do (RFA) và Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ (VOA) là những cơ quan truyền thông quốc tế mà cháu ông đă bày tỏ ư kiến về thực trạng hiện t́nh đất nước cũng như công việc mà cháu ông đeo đuổi với mong muốn Việt Nam có tam quyền phân lập. Ông nhận định về vấn đề này như thế nào?
TS Cù Huy Chử: Theo tôi th́ cũng như ông đang hỏi tôi và tôi phải trả lời, thế th́ những Đài nào đó hỏi anh Vũ th́ anh Vũ trả lời th́ cũng là chuyện b́nh thường. Có người hỏi th́ phải có người trả lời. Chứ c̣n trả lời như thế nào th́ là quan điểm của người ta chứ làm sao mà ḿnh bắt buộc họ được.
Nếu không hỏi anh Vũ mà hỏi tất cả những người khác th́ mỗi người đều có quan điểm riêng của họ và họ có quyền trả lời ư kiến của họ và do đó cho nên tôi cho đây là một thông lệ có tính quốc tế. Ví dụ Đài Á Châu Tự Do hay Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ nếu đă được công luận công nhận là có tiếng nói rơ ràng th́ họ có tư cách pháp nhân để họ hỏi.
Và khi họ hỏi một ai đó th́ người đó có quyền trả lời theo quan điểm của họ, đó là điều b́nh thường. Việt Nam đă kư vào công ước quốc tế công nhận nhiều quyền tự do trong đó có nhân quyền, trong đó có quyền tự do ngôn luận và nhiều quyền khác, cho nên những đài vừa rồi nếu cảm thấy bị xúc phạm danh dự th́ tôi nghĩ các đài đó có quyền dựa vào những thông lệ quốc tế và các công ước quốc tế mà Việt Nam đă công nhận, những công ước mà Việt Nam đă kư, để trên cơ sở đó có cách hành xử phù hợp với pháp luật quốc tế.
Việt Hùng: Với tư cách là chú ruột của Tiến sĩ Cù Huy Hà Vũ ông có điều ǵ chia sẻ với quư thính giả đang theo dơi cuộc nói chuyện này?
TS Cù Huy Chử: Tôi mong muốn Ṭa án Nhân dân Hà Nội hăy làm việc một cách thiết thực đúng với tiêu chí mà đảng đă đề ra là xây dựng một nước Việt Nam ḥa b́nh, thống nhất, độc lập, dân chủ và xă hội công bằng. Xă hội mà chúng tôi mong muốn một xă hội dân chủ, một xă hội công bằng. Tôi mong rằng, đảng và nhà nước hăy luôn luôn bám sát lấy tiêu chí mà chính đảng đă nêu ra và nhà nước đă nêu ra mà cụ thể nhất là Đại hội XI vừa rồi đă nêu ra kiên quyết thực hiện xây dựng cho được một nước Việt Nam ḥa b́nh, thống nhất, độc lập, dân chủ và công bằng.
Việt Hùng: Vâng, xin cám ơn Tiến sĩ Cù Huy Chử.