Lee Kirby, một chàng trai b́nh thường người Anh với chất giọng tha thiết, truyền cảm và khả năng phát âm tiếng Việt đáng ngạc nhiên, đă hát "Quê nhà" như một món quà bất ngờ tặng những người bạn Việt Nam khi xuân về.
Trước đó, đă có nhiều nhân vật nổi tiếng của Anh như Ngoại trưởng David Miliband hay huấn luyện viên Alex Furguson từng gửi lời chúc Tết. C̣n lần này, người mang món quà tết là một thanh niên b́nh thường, làm công việc b́nh thường ở ngôi trường tư thục Ashbourne tại thủ đô London.
Điều khiến Lee trở nên đặc biệt đối với người Việt Nam là giọng hát tha thiết, truyền cảm và khả năng phát âm tiếng Việt đáng ngạc nhiên khi hát những ca khúc Việt. Lee đă đến gần với những người bạn Việt Nam qua những phần biểu diễn đầy say mê như Đêm thấy ta là thác đổ trong Đêm nhạc hội của trường Kinh tế London (LSE), Nồng nàn Hà Nội trong Voice Up 2009 – cuộc thi hát của cộng đồng sinh viên tại Anh, hay Diễm xưa, T́m lại được ủng hộ nồng nhiệt trên YouTube.
Cũng nhân Tết Nguyên đán, Công tước xứ York, Hoàng tử Anh Andrew gửi lời chúc mừng tới nhân dân Việt Nam. Hoàng tử viết: "Từ những chuyến thăm thường xuyên tới Việt Nam và những liên hệ với người dân đất nước các bạn, tôi hiểu được Việt Nam có một lịch sử văn hóa giàu có và quan trọng như thế nào". Đây là những ví dụ cho thấy sự liên hệ khăng khít giữa nhân dân hai nước, đại sứ quán Anh b́nh luận trong một thông cáo về sự kiện.
Đại sứ Anh tại Việt Nam Mark Kent nhận xét: “Tôi đă t́m nghe những bài hát của Lee Kirby trên mạng. Với một người nước ngoài vẫn c̣n đang học tiếng Việt như tôi, khó có thể nhận xét nhiều. Nhưng một điều rơ ràng tôi có thể thấy ở Lee là cậu ấy say sưa trong từng câu hát. Và say mê như vậy th́ chắc hẳn Lee sẽ có nhiều điều để nói với các bạn Việt Nam".
Điểm đáng chú ư nhất của video chúc Tết Canh Dần của Lee Kirby có lẽ là việc Lee lựa chọn hát bài hát Quê nhà của nhạc sĩ Trần Tiến. Mặc dù những ca khúc đón xuân thường là những ca khúc rộn ràng, vui tươi, Lee đă quyết định chọn một bài hát mang âm hưởng tự sự, trầm buồn.
“Tôi muốn được gửi tới các bạn bài hát Quê nhà. Mặc dù đây là dịp mọi người vui mừng đón Tết, nhưng đây cũng là dịp để những người dân Việt Nam sống xa quê hương bồi hồi trong những suy ngẫm riêng ḿnh. Bài hát rất đặc biệt này giúp mang lại những xúc cảm bồi hồi đó và tôi hy vọng các bạn có thể cảm nhận được điều này từ chính tôi”, Lee nói.
Lee Kirby hát Đêm thấy ta là thác đổ
Lee Kirby chúc Tết người Việt và hát Quê nhà
Quá tŕnh thực hiện đoạn video diễn ra trong điều kiện rất gấp rút ngay trước Tết Canh Dần. Anh Đặng Việt Dũng – người đệm guitar cho Lee phải ra sân bay về Việt Nam đón Tết ngay sau khi thực hiện đoạn video. Lee cho hay Quê nhà mới và khá khó với anh nên đă nhờ Dũng đệm đàn. V́ thế Lee cảm thấy hơi áy náy v́ những điều chưa được như ư về bối cảnh.
Nhiều năm trước Lee đă đến Việt Nam tham gia đội bóng Bưu điện trong 6 tháng. Trong thời gian này, Lee thường phải đi những chuyến đi dài tới nhiều nơi trên khắp đất nước. Nhờ những chuyến đi mà Lee Kirby đă làm quen với âm nhạc Việt Nam một cách rất tự nhiên. Ấn tượng ban đầu về nhạc Việt là “không thích”.
Một lần, sau khi nghe ca sĩ Mỹ Tâm hát bài hát Ước ǵ, Lee bắt đầu thấy thích. Sau đó trong một album của Mỹ Tâm, Lee được nghe Đêm thấy ta là thác đổ của Trịnh Công Sơn, rồi sau đó anh t́m ra Diễm xưa, được hát bởi Khánh Ly.
Lee Kirby phiêu du trong Diễm xưa.
Với Đêm thấy ta là thác đổ, Lee đă được một người con gái tên Ngọc hát cho nghe trên đỉnh Bạch Mă, những giây phút trước thiên nhiên hùng vĩ và giai điệu của bài hát đă tạo cảm hứng cho Lee rất nhiều. Tháng 12/2004, Lee lần đầu tiên hát trước công chúng trong buổi biểu diễn của trường Ashbourne, với giai phẩm của Trịnh Công Sơn theo phong cách Acapella.
Lúc đầu làm quen với tiếng Việt qua các bài hát, Lee thường ngại t́m hiểu xem nghĩa của lời hát là ǵ. Nhưng về sau, "khi tôi bắt đầu hiểu nhiều hơn về nội dung của lời hát, tôi dần nhận ra rằng lời bài hát tiếng Việt là một nhân tố quan trọng quyết định liệu người nghe có thích bài hát đó hay không", Lee viết trên blog của ḿnh.
Với Lee bây giờ, hiểu được lời bài hát khiến cho cảm xúc và cách thể hiện thay đổi rất nhiều. "Diễm xưa hay Quê nhà là những bài có tác động mạnh đến tôi về t́nh cảm, kể cả trước khi tôi thực sự hiểu hết bài hát có ư nghĩa ǵ.", Lee bộc bạch. "Ví như câu hát ‘Em đi lấy chồng anh vẫn một ḿnh’ chắc chắn khiến tôi cảm và hát Quê nhà khác rất nhiều".
